Opracowanie metadanych i digitalizacja zespołu archiwalnych fotografii lotniczych
Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej zakończyła realizację projektu finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na działalność upowszechniającą naukę (Decyzja nr 544/P-DUN/2018). Czas realizacji projektu: 1.02-30.11.2018 r.
W ramach projektu realizowano 2 zadania:
- Przygotowanie metadanych dla zespołu archiwalnych fotografii lotniczych
- Digitalizacja zespołu archiwalnych fotografii lotniczych
Realizacja obu zadań była kontynuacją prowadzonej przez Bibliotekę Główną Politechniki Warszawskiej polityki opracowania, ochrony i upowszechniania zbiorów tworzących tzw. „księgozbiór historyczny” (w 1998 r. zaliczonych do Narodowego Zasobu Bibliotecznego). Jest to kolejny etap zrealizowanych ze środków MNiSW na działalność upowszechniającą naukę projektów – nr 1273/P-DUN/2014 i nr 549/P-DUN/2016 dedykowanych digitalizacji i opracowaniu zbiorów cennych. Do projektu został wytypowany zespół archiwalnych fotografii lotniczych, pochodzący ze zbiorów przejętego przez Bibliotekę Główną Politechniki Warszawskiej w 2005 r. zasobu Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
W realizacji projektu uczestniczyli pracownicy Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej – łącznie 11 osób.
Realizacja zadań
Zadanie 1
Pierwsze zadanie polegało na opracowaniu metadanych 2 tys. wyselekcjonowanych fotografii lotniczych (panoram polskich miejscowości oraz obiektów architektonicznych), wcześniej nie znanych szerszemu gronu odbiorców, ze względu na to, że posiadają one pieczęć „Tylko do użytku służbowego”. Autorami wybranych zdjęć są uznani polscy fotograficy – m. in. Siemaszko, Gładysz, Tomaszewski, Hermańczyk, Czarnogórski.
Zdjęcia zostały opracowane zgodnie z nowym formatem katalogowania RDA (Resource Description and Access), uzupełnione o słowa kluczowe, a opisy przesłano do Centrum NUKAT, skąd po przyjęciu zostały ściągnięte i wprowadzone do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek Politechniki Warszawskiej. Opracowane metadane mają zasięg ogólnoświatowy, gdyż za pośrednictwem NUKATU można je wyszukać poprzez światowy katalog WorldCat (OCLC).
Realizacja zadania 1 przyczyniła się do zapewnienia szerszego dostępu do informacji o nieznanych do tej pory zdjęciach lotniczych, które mogą stanowić cenny materiał badawczy dla osób zainteresowanych różnymi dziedzinami nauki m. in. archeologii, geologii, geodezji, kartografii, planowania przestrzennego.
Zadanie 2
W ramach drugiego zadania zdigitalizowano wybraną grupę 2 tys. zdjęć. Fotografie skanowano w rozdzielczości 600 dpi w formacie tiff, następnie ze względu na potrzeby udostępniania dokonano konwersji na format jpg. Skany zostały opracowane technicznie, dokonano podstawowego retuszu, kadrowania, korekty jasności i kontrastu. Dla każdego zdjęcia została także przygotowana jego miniatura. Zeskanowane obiekty zostały udostępnione lokalnie w Cyfrowej Kolekcji Zbiorów Specjalnych, opartej na oprogramowaniu dlibra, wykorzystującej protokół OAI-PHM, wraz z metadanymi zaimportowanymi z Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek Politechniki Warszawskiej. Metadane przekonwertowano do formatu Dublin Core. Opisy w Cyfrowej Kolekcji Zbiorów Specjalnych zawierają odsyłacz do opisu obiektów źródłowych w katalogu Zbiorów Biblioteki Głównej, z kolei w Katalogu jest zamieszczona informacja o lokalizacji cyfrowych wersji fotografii.
Realizacja zadania 2 pozwoliła na utrwalenie obiektów na innym nośniku (co pozwala ochronić i zabezpieczyć oryginały zdjęć). Dzięki zdigitalizowaniu i udostepnieniu cyfrowych wersji fotografii wraz z metadanymi zapewniono szerszy dostęp do tych obiektów zainteresowanym odbiorcom.
Na zakończenie prac wykonano wystawę plakatową przedstawiającą wybrane fotografie reprezentatywne dla zdigitalizowanych zbiorów, udostępniona na I p. Gmachu Głównego PW od 19 grudnia 2018 do 31stycznia 2019 r.