Licencje Creative Commons
Licencje Creative Commons umożliwiają wybór zasad na jakich autorzy będą dzielić się swoją twórczością z innymi. Wyróżniamy 4 podstawowe warunki licencji:
- Uznanie autorstwa. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru.
- Użycie niekomercyjne. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych.
- Na tych samych warunkach. Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
- Bez utworów zależnych. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone.
Podstawowym warunkiem, występującym w każdej licencji jest uznanie autorstwa. Do niego mogą być dodawane kolejne ograniczenia. W ten sposób można wyróżnić następujące licencje:
- CC-BY (uznanie autorstwa)
- CC-BY-SA (uznanie autorstwa - na tych samych warunkach)
- CC-BY-NC (uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne)
- CC-BY-ND (uznanie autorstwa - bez utworów zależnych)
- CC-BY-NC-SA (uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne - na tych samych warunkach)
- CC-BY-NC-ND (uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne - bez utworów zależnych
Istnieje także licencja CC0 – jest to najbardziej liberalna z licencji, jej znaczenie jest określane jako równoznaczne z przekazaniem do domeny publicznej.
W wielu przypadkach wybór odpowiedniej licencji może być uzależniony od polityki otwartości danego wydawcy. Warto zapoznać z warunkami na jakich można publikować prace w danym czasopiśmie. Przy wyborze licencji istotną rolę mogą odgrywać także zalecenia grantodawcy.
W Polityce Narodowego Centrum Nauki zawarto wyraźne wskazówki dla autorów dotyczące wyboru licencji. Dla udostępniania prac zaleca się korzystanie z licencji CC-BY 4.0, natomiast dane stanowiące podstawę publikacji należy udostępniać na licencji CC0 4.0*
Więcej na temat licencji można przeczytać na stronie Creative Commons Polska [LINK]
*Instrukcja - Polityka NCN dotycząca otwartego dostępu do publikacji - Wersja 1.0 - Październik 2021 https://www.ncn.gov.pl/aktualnosci/2020-06-03-wprowadzenie-polityki-otwartego-dostepu