Kolekcja z zakresu gospodarki przestrzennej, mieszkalnictwa i architektury
Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej zakończyła realizację projektu finansowanego ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na działalność upowszechniającą naukę (Decyzja nr 549/P-DUN/2016). Projekt był prowadzony w okresie 1.02.2016-31.05.2017.
W ramach projektu realizowano 2 zadania:
1. Opracowanie kolekcji z zakresu gospodarki przestrzennej i architektury
2. Kolekcja specjalna z zakresu gospodarki przestrzennej i urbanistyki w zbiorach bibliotek PW
Zadanie 1 zrealizowane w projekcie było kolejnym etapem działań prowadzonych w Bibliotece Głównej Politechniki Warszawskiej w latach 2012 -2014 w ramach projektu 1273/P-DUN/2014, mających na celu wprowadzenie brakujących wydawnictw do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek Politechniki Warszawskiej w zintegrowanym systemie bibliotecznym ALEPH. W zadaniu 1 w latach 2016-2017 kontynuowano te prace przy katalogowaniu kolekcji Biblioteki Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa [GPIM], oraz zasobów Biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
Katalogowaniem objęto:
1) z kolekcji GPIM: książki, maszynopisy stanowiące archiwum Głównego Urzędu Planowania Przestrzennego oraz Instytutu Budownictwa Mieszkaniowego, a także zbiór dokumentów ikonograficznych,
2) ze zbiorów Biblioteki Wydziału Architektury PW - kolekcję Instytutu Historii Architektury i Sztuki.
Prace były realizowane przez bibliotekarzy z różnych oddziałów Biblioteki Głównej PW oraz bibliotekarzy z Biblioteki Wydziału Architektury – łącznie 40 osób.
Zorganizowano szkolenie, systematyzujące wiedzę na temat warsztatu opracowania rzeczowego: zasad przyjętych w projekcie, nadawania symboli UKD oraz formalnych źródeł terminologii słów kluczowych.
Kolekcje książek
Po przygotowaniach technicznych, opracowano i wprowadzono do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek Politechniki Warszawskiej 12 058 egzemplarzy książek, w tym:.
- 6 237 z kolekcji GPIM
- 5 821 z kolekcji Instytutu Historii Architektury i Sztuki ze zbiorów Biblioteki Wydziału Architektury
Kolekcja GPIM - maszynopisy – niepublikowane jedno egzemplarzowe opracowania i analizy dotyczące planów zagospodarowania przestrzennego kraju, planu odbudowy, gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, przyrodniczych podstaw kształtowania środowiska. Dotyczą one okresu 1945-1970. W ramach projektu wprowadzono do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek Politechniki Warszawskiej 1253 egzemplarze.
Kolekcja GPIM – ikonografia – Z kolekcji liczącej ponad 30 tys. fotografii i slajdów wytypowano tematyczną grupę „Architektura i Sztuka Sakralna”. Przeanalizowano ponad 4 tys. zdjęć, z których wybrano 2600 fotografii i 200 slajdów spełniających kryterium tematyczne
Opracowywany księgozbiór ma charakter specjalistyczny obejmujący takie dziedziny jak architektura, urbanistyka, gospodarka przestrzenna, mieszkalnictwo.
W latach 2016-2017 w ramach Zadania 1 opracowano łącznie 16 166 obiektów, w tym:
12 058 egzemplarzy książek,
1 253 egzemplarzy maszynopisów
2 655 jednostek fotografii
200 jednostek slajdów
W wyniku realizacji projektu Centralny Katalog Zbiorów Bibliotek PW poszerzył się o informacje o cennych zasobach, będących w posiadaniu Biblioteki Głównej oraz Biblioteki Wydziału Architektury, do tej pory niewidocznych, a przez to niedostępnych dla użytkowników. Opracowano łącznie 16 166 obiektów mieszczących się w obszarze prac badawczych 3 wydziałów Politechniki Warszawskiej: Architektury, Geodezji i Kartografii oraz Inżynierii Lądowej.
Poprawiła się jakość informacji o zbiorach bibliotek PW i ich dostępności. Wszystkie opracowane w projekcie obiekty można wyszukać poprzez wdrożoną w Bibliotece Głównej PW multiwyszukiwarkę PRIMO, która w jednym interfejsie użytkownika wyświetla znalezione różne typy dokumentów i jest dostępna w otwartym Internecie.
Informacja o posiadanych zasobach skatalogowanych w ramach projektu jest dostępna w otwartym Internecie poprzez Centralny Katalog Zbiorów Bibliotek PW.
Współpraca Biblioteki Głównej przy tworzeniu katalogu zbiorów polskich bibliotek naukowych NUKAT przyczynia się do upowszechniania literatury z zakresu nauk technicznych, również tej z zakresu historii nauki i techniki, w całym kraju. Opisy zarejestrowane w NUKAT są sukcesywnie przekazywane do OCLC – międzynarodowego katalogu zapewniającego ogólnoświatowy dostęp do zasobów informacyjnych, co w sposób znaczący zwiększa widoczność zasobu w skali globalnej.
W Zadaniu 2 zaplanowano digitalizację 1500 fotografii i slajdów oraz 1200 maszynopisów z kolekcji Biblioteki GPiM.
Znajdujące się w zbiorach Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej kolekcje fotografii i slajdów, przedstawiające obiekty architektoniczne z terenu przedwojennej i obecnej Polski, również te nieistniejące, w znacznej części, ze względu na stan techniczny, nie mogą być udostępniane bez wcześniejszego ich zabezpieczenia poprzez utworzenie kopii cyfrowych. Wytypowano do realizacji w projekcie fotografie i slajdy z grupy tematycznej „Architektura i Sztuka Sakralna”.
Wybrany zbiór maszynopisów obejmuje w znacznej części prace istniejące tylko w jednym egzemplarzu, dla których konieczne było przeprowadzenie prac konserwatorskich.
W ramach Zadania 2 w latach 2016-2017 zdigitalizowano:
- 1 253 maszynopisy,
- 1 300 fotografii
- 200 slajdów.
Wykonano ponad 90 tys. skanów. Całość materiału zarchiwizowano w bibliotecznym systemie archiwizacji i backupu.
Dla celów udostępniania zeskanowanego materiału Biblioteka Główna zakupiła dodatkową licencję systemu do budowy bibliotek cyfrowych dLibra, dzięki której utworzono Cyfrową Kolekcję Zbiorów Specjalnych, umożliwiającą udostępnianie zasobów cyfrowych w sieci lokalnej PW. Cyfrowe wersje zdigitalizowanych w projekcie fotografii, slajdów i maszynopisów zostały zamieszczone w nowo utworzonej Kolekcji. Metadane tych obiektów zaimportowano z Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek PW, w którym zamieszczono informację o udostępnianiu obiektów na terminalach w sieci lokalnej Biblioteki Głównej.
Dokumenty, które zidentyfikowano, jako pozostające w domenie publicznej tj. 130 fotografii oraz 105 maszynopisów, zostały umieszczone w Bibliotece Cyfrowej Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej i są dostępne w otwartym Internecie.
Miniatury wszystkich fotografii i slajdów zostały dołączone do opisów bibliograficznych zeskanowanych obiektów w Centralnym Katalogu Zbiorów Bibliotek PW i są prezentowane użytkownikom w wynikach wyszukiwania. W Katalogu znajduje się również informacja skierowująca do pełnej wersji cyfrowej.
Głównym celem realizowanego zadania, była ochrona i zabezpieczenie oryginałów obiektów, utrwalenie ich na innym nośniku i umożliwienie dostępu zainteresowanym użytkownikom. Cel ten został osiągnięty poprzez digitalizację fotografii i slajdów oraz istniejących w jednym egzemplarzu maszynopisów. Udostępnienie wersji cyfrowych tych obiektów (do tej pory niedostępnych) znacząco poszerza krąg zainteresowanych odbiorców, którzy mogą dotrzeć do informacji o tych zasobach poprzez wykorzystanie multiwyszukiwarki PRIMO, a do samych zasobów poprzez Bibliotekę Cyfrową PW. Zasoby zgromadzone w podbibliotece - Cyfrowej Kolekcji Zbiorów Specjalnych są widoczne z terminali w sieci lokalnej na terenie PW.