Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej - Artykuł

Ocalić od zapomnienia — 2008 -2015

Projekt  Ocalić od zapomnienia.  Kolekcja pełnotekstowa wybranych publikacji wybitnych uczonych Politechniki Warszawskiej od początku jej istnienia do 1950 roku w Bibliotece Cyfrowej PW,  jest realizowany sukcesywnie od 2008 roku.
Projekt jest  elementem działań podjętych dla upamiętnienia rocznicy stulecia języka polskiego jako wykładowego na Politechnice Warszawskiej, która przypada na rok 2015. Jedną z planowanych z tej okazji imprez, będzie wystawa planszowa organizowana przez Bibliotekę Główną, prezentująca sylwetki 100 profesorów PW. Dodatkowym akcentem będzie udostepnienie w wersji cyfrowej bibliografii publikacji niektórych profesorów PW wraz z pełnymi tekstami ich prac, pierwsze bibliografie przygotowano w 2008 roku.
Natomiast w 2010 roku przygotowano wystawę planszowa na której zaprezentowano pierwsze 22 sylwetki  Profesorowie Politechniki Warszawskiej w 20-leciu międzywojennym.

Dzięki prowadzonym pracom, do zbiorów BC Politechniki Warszawskiej włączono 180 wersji cyfrowych książek i 231 numerów czasopism, linkowanych bezpośrednio do odpowiedniej pozycji w zestawieniach bibliograficznych. W liczbie tej mieszczą się także opisy dokumentów, których wersje cyfrowe zamówiono lub pozyskano bezpłatnie z innych bibliotek. 23

Bezpośredni dostęp do pełnych tekstów w postaci cyfrowej jest zapewniony poprzez 2 755 linkowań. Zbiór pełnotekstowych publikacji tworzą głównie zbiory Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej - (2578 linkowań). Uzupełnia go 177 linkowań do zasobów cyfrowych następujących bibliotek : Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, Elbląska Biblioteka Cyfrowa, Repozytorium Politechniki Krakowskiej, Radomska Biblioteka Cyfrowa, Biblioteka Cyfrowa BUW, Akademicka Biblioteka Cyfrowa ABC-Kraków, Śląska Biblioteka Cyfrowa, Biblioteka Cyfrowa - Regionalna Ziemi Łódzkiej, Małopolska Biblioteka Cyfrowa, Chełmska Biblioteka Cyfrowa, Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Łódzkiego, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, Gallica.

W okresie 2012-2013 projekt był dofinansowany przez MNiSW, ze środków na działalność upowszechniająca naukę.

Aktualny stan realizacji zawiera tabela dostępna na stronie Biblioteki Cyfrowej PW http://bcpw.bg.pw.edu.pl/publication/5883

W okresie od czerwca do listopada 2015 plansze z sylwetkami 100 pierwszych profesorów PW były prezentowane na  ogrodzeniu PW wzdłuż ul. Nowowiejskiej.

Uczelniany Program Badawczy  — 2010 rok

W 2010 roku Wydziały: EiTI, IŚ i Chemiczny wspólnie z BG PW prowadziły prace w zadaniu zatytułowanym: Projekt i implementacja pilotowego systemu repozytorium dla prac dyplomowych (inżynierskich, magisterskich i doktorskich) oraz publikacji pracowników Politechniki Warszawskiej. BG PW konsultowała projekt na etapie opracowania struktury metadanych i raportów z systemu oraz prowadziła prace testowe systemu, a także uczestniczyła w przygotowaniu programów do importu / eksportu metadanych z różnych systemów ewidencji publikacji stosowanych na Uczelni do bazy Biblio prowadzonej od wielu lat w BG PW.

Projekt dofinansowany ze środków Rektora PW.

PASSIM / SYNAT  — lata  2010-2013

W okresie 2010-2013 Biblioteka Głównej uczestniczyła w realizacji projektu finansowany ze środków NCBiR PASSIM / SYNAT (Utworzenie uniwersalnej, otwartej, repozytoryjnej platformy hostingowej i komunikacyjnej dla sieciowych zasobów wiedzy dla nauki, edukacji i otwartego społeczeństwa wiedzy) realizowanym przez konsorcjum instytucji naukowych (jednostką wiodącą dla części PASSIM jest Wydział EiTI). BG PW była  odpowiedzialna za realizację etapu B3: Analiza cyfrowych zasobów informacyjnych PW wraz z ich rozbudową oraz źródeł krajowych i zagranicznych, tradycyjnych i elektronicznych (cyfrowych) w zakresie nauk ścisłych i technicznych. Adaptacja słowników/tezaurusów/ontologii w dziedzinie techniki i nauk ścisłych. Zadania Biblioteki Głównej PW koncentrowały się na opracowaniu metody wyboru, selekcji i trybu  rejestracji polskich stron internetowych z zakresu techniki, a także nad oceną różnych metod prowadzenia retrokonwersji.
Projekt finansowany ze środków NCBiR

Konferencja IATUL — 2011 rok

W dniach 29 maja – 2 czerwca 2011 roku Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej była gospodarzem 32 konferencji International Association of Scientific and Technological University Libraries (Międzynarodowego Stowarzyszenia Bibliotek Nauk Ścisłych i Uczelni Technicznych) zatytułowanej Libraries for an Open Environment: strategies, technologies and partnerships. Honorowy patronat nad konferencją objęli: Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Barbara Kudrycka, Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz oraz JM Rektor Politechniki Warszawskiej prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kurnik. Przewodniczącym Komitetu Programowego był Prorektor ds. nauki Prof. dr hab. Tadeusz Kulik.
Podczas trzydniowych obrad wygłoszono 29 referatów, zaprezentowano 10 posterów, odbyła się sesja panelowa oraz dyskusje warsztatowe. Tematyka spotkań koncentrowała się wokół następujących bloków tematycznych:
• Open Access w odniesieniu do środowiska bibliotek uczelnianych
• różne formy kształcenia: e-learning oraz blended learning
• nowe narzędzia pracy i rozwijanie umiejętności bibliotekarzy

W Konferencji uczestniczyło 131 osób z 24 krajów. Pełny program konferencji, wraz z tekstami referatów, prezentacjami oraz materiałami audio z sesji plenarnych jest dostępny w Internecie: http://www.bg.pw.edu.pl/iatul2011/proceedings/index.html .
Materiały te, zostały również zarchiwizowane i upowszechnione na DVD.
Informacja o konferencji była na bieżąco zamieszczana w portalu internetowym EBIB, a po jej zakończeniu opublikowana w zeszycie specjalnym Informacji BG oraz w formie sprawozdania w Przeglądzie Bibliotecznym nr 79 z. 3.

Projekt  dofinansowany ze środków MNiSW na działalność upowszechniającą naukę.

Uruchomienie i bieżąca aktualizacja Repozytorium Politechniki Warszawskiej — 2012 rok

Działania zmierzające do utworzenia w PW Repozytorium PW, zainicjowano w 2010 roku, wspólnym projektem Wydziałów: EiTI, Chemicznego i Biblioteki Głównej realizowanym w ramach Uczelnianego Programu Badawczego. Następnie prace projektowe realizowane były przede wszystkim na Wydziale EiTI (w ramach projektu SYNAT / PASSIM – więcej zob. s. 7), gdzie powstawał wydziałowy system ewidencji dorobku pracowników EiTI połączony z systemem archiwizacji pełnych tekstów tych publikacji.

W 2012 roku działania Biblioteki Głównej koncentrowały się przede wszystkim na opracowaniu stałych elementów opisu i weryfikację danych w tworzonej w Bibliotece Głównej bazie BIBLIO i DOKTO (jako ważnych źródeł danych dla centralnego systemu ewidencji i Repozytorium PW), a także na przygotowaniu narzędzi informatycznych dla przejmowania danych z innych systemów funkcjonujących na uczelni lub systemów zewnętrznych. Celem projektu było także przygotowanie rozwiązań organizacyjnych dla wdrożenia projektu, przygotowanie szkoleń i materiałów instruktażowych, a także opracowanie strony domowej Repozytorium PW.

Repozytorium, działające na bazie oprogramowania Omega-PIR wykonane  w ramach projektu PASSIM / SYNAT uruchomiono w styczniu 2013 roku i jest dostępne pod adresem: https://repo.pw.edu.pl

Projekt był dofinansowany ze środków MNiSW na działalność upowszechniającą naukę w 2012 roku.

Repozytorium oraz Baza Wiedzy PW są aktualizowane i rozbudowywane na bieżąco, ze środków własnych PW. W rozbudowie Oprogramowania Omega-PSIR uczestniczą członkowie grupy instytucji wspierających jego rozwój.

Scalanie i aktualizacja Centralnego Katalogu Bibliotek Politechniki Warszawskiej – od 2012 roku

Celem projektu było włączenie do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek PW zbiorów tych bibliotek PW, które nie przystąpiły jeszcze do współpracy w systemie, lub też współpracują tylko częściowo. Projekt, zapoczątkowany został w sierpniu 2012.

Do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek PW wprowadzono księgozbiór z sześciu bibliotek, oraz nieskatalogowane w systemie zbiory Biblioteki Głównej PW.  W latach 2012-2013 zadaniem retrokonwersji objęto zasoby :
1. Biblioteki Wydziału Administracji i Nauk Społecznych (zbiory przejęte w 2012 roku przez BG)
2. Biblioteki Wydziału Mechatroniki
3. Biblioteki Wydziału Architektury  (prace sa kontynuowane)
4. Biblioteki Wydziału Transportu
5. Biblioteki Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych
6. Biblioteki Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej
7. Kolekcji Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa w Bibliotece Głównej PW (prace sa kontynuowane)
8. Wydawnictwa Biblioteki Głównej z zakresu sygnatur C.000001 – C.090000 (w ramach skanowania inwentarzy Biblioteki Głównej) .

Realizacja projektu pozwoliła w znaczący sposób poprawić jakość informacji o dostępności najnowszego piśmiennictwa naukowego z zakresu: mechatroniki, transportu, inżynierii chemicznej, mechaniki, architektury, nauk społecznych i administracji. W ramach projektu Scalanie katalogów [...] prowadzono także prace nad reklasyfikacją części zbiorów.

Łącznie do Centralnego Katalogu Zbiorów Bibliotek PW, ogólnie dostępnego w Internecie,  w okresie realizacji zadania wprowadzono 102 512 egzemplarzy książek i czasopism. Pozwala to na lepsze ich wykorzystanie zarówno w środowisku pracowników naukowych i studentów PW, jak i osób z terenu całego kraju.

Na bieżąco prowadzone są prace nad aktualizacją katalogu, a retrokonwersja obejmuje kolejne sygnatury z Kolekcji Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa oraz ze zbiorów Biblioteki Wydziału Architektury.

W okresie 2012-2013 projekt był dofinansowany przez  MNiSW, ze środków na działalność upowszechniająca naukę. W 2014 roku projekt kontynuowany pod tytułem: Kolekcje specjalne i zbiory dawne - uzupełnienia i poprawa jakości centralnego katalogu Bibliotek Politechniki Warszawskiej.

Kolekcje specjalne i zbiory dawne - uzupełnienia i poprawa jakości centralnego katalogu Bibliotek Politechniki Warszawskiej

Nowa edycja projektu realizowanego w latach 2012-2013 (Scalanie katalogów bibliotek PW).

Celem projektu było uzyskanie większej kompletności informacji o zbiorach bibliotek PW w Centralnym Katalogu Zbiorów Bibliotek PW. W 2014 r. uzupełniano Katalog o opisy z kolekcji Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Biblioteki Wydziału Architektury oraz Biblioteki Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych, a także sukcesywnie katalogowano zbiory ikonograficzne.

Łącznie wprowadzono w tym okresie 18 471 egzemplarzy książek, czasopism i zbiorów specjalnych oraz 450 fotografii. Reklasyfikacja, będąca elementem działań na rzecz poprawy jakości opracowania zbiorów, objęła 18 867 rekordów.

Jednym z zadań projektu było przeprowadzenie korekty opisów w obrębie katalogu. Prace te wykonywał specjalnie przygotowany zespół, wyłoniony spośród pracowników Biblioteki Głównej oraz pracowników bibliotek specjalistycznych. Korekcie poddano prawie 9000 opisów, w tym usunięto: 1 343 dubletów oraz w wyniku scalania opisów podczepiono 7 593 egzemplarzy książek, już istniejących w bazie. Przejrzano indeksy i zweryfikowano kilka tysięcy drobnych błędów literowych. W efekcie prowadzonych prac jakość danych uległa poprawie, choć zadanie to powinno być prowadzone w sposób ciągły z podobną intensywnością.

Na bieżąco prowadzone są prace nad aktualizacją katalogu oraz jego korektą, a retrokonwersja obejmuje kolejne sygnatury z Kolekcji Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa oraz ze zbiorów Biblioteki Wydziału Architektury.

W 2014 roku projekt był dofinansowany przez  MNiSW, ze środków na działalność upowszechniająca naukę, przy czym dofinansowanie przyznane zostało we wrześniu (na okres od kwietnia do grudnia 2014), co ograniczało warunki jego realizacji.

Życie i dzieło prof. Jana Czochralskiego  — lata 2013-2014

W związku z ogłoszeniem roku 2013 Rokiem Prof. Jana Czochralskiego, Biblioteka Główna aktywnie uczestniczyła w działaniach podejmowanych w PW, których celem było uczczenie pamięci Profesora. Ważnym zadaniem BG było dokumentowanie informacji o odbywających się w związku z obchodami: wystawach, prezentacjach, seminariach i innych formach upamiętnienia Jego dokonań.
Biblioteka Główna gromadziła i przekazywała na stronę domową PW kalendarium imprez, linki do dokumentów (filmów, audycji radiowych) i wydawnictw związanych z obchodami Roku Jana Czochralskiego.  Biblioteka Główna przygotowała i upowszechniała gadżety oraz materiały informacyjne związane z obchodami.

W kwietniu 2013 roku BG uczestniczyła wraz z Muzeum PW w przygotowaniu wystawy 60 Rocznica śmierci prof. Jana Czochralskiego, a w październiku przygotowała własną 12 planszową wystawę zatytułowaną Życie i dzieło prof. Jana Czochralskiego. Równocześnie przygotowano prezentację multimedialaną (lekcję biblioteczną) poświęconą sylwetce Profesora. Była ona prezentowana w okresie 2013-2014 młodzieży szkolnej podczas spotkań informacyjnych dla maturzystów odwiedzających PW, a także w kilku warszawskich szkołach średnich oraz podczas przez

W 2013 roku otwarto w Muzeum PW stałą wystawę poświęcona Profesorowi Janowi Czochralskiemu, na której prezentowane są między innymi dokumenty archiwalne, pamiątki osobiste, a także płytki krzemowe i monokryształy krzemu wykonane w Instytucie Technologii Materiałów Elektronicznych.

Celem publikacji było utrwalenie wydarzeń 2013 roku związanych z upamiętnieniem dokonań Profesora Jana Czochralskiego. Publikacja, wydana w nakładzie 300 egz., została przekazana bezpłatnie do instytucji, w których odbywały się obchody, do osób zainteresowanych.

Więcej informacji o obchodach roku  Profesora Jana Czochralskiego  na stronie PW:
http://www.pw.edu.pl/Uczelnia/Profesor-Jan-Czochralski-patronem-roku-2013

W latach 2013-2014 projekt był dofinansowany przez  MNiSW, ze środków na działalność upowszechniająca naukę.

„Enhancing scholarly communication: National initiatives to manage research data in the V4 countries”  (2014)

W 2014 Biblioteka Główna wraz z University of Debrecen Library (lider projektu), Slovak Chemistry Library (Slovak University of Technology) i National Technical Library (Czechy, Praga) otrzymała z Funduszu Wyszehradzkiego (Standard Grant of International Visegrad Fund) na realizację projektu zatytułowanego: „Enhancing scholarly communication: National initiatives to manage research data in the V4 countries”. Celem projektu było przeprowadzenie badań w środowisku instytucji naukowych w celu określenia aktualnych warunków dostępności danych badawczych oraz powiązanych z nimi publikacji.
 
Wynikiem przeprowadzonych badań był raport, który w wersji skróconej był prezentowany w Pradze w październiku 2014 r. międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej szarej literaturze i repozytoriom 7th Annual Conference on Grey Literature and Repositories   

Pełny tekst raportu dostępny jest  w wersji angielskiej na stronie projektu :
http://www.lib.unideb.hu/sites/www.lib.unideb.hu/files/Kiadvany.pdf

W dniu 18 września 2015 odbyła się konferencja promująca prowadzony w Bibliotece Głównej Politechniki Warszawskiej we współpracy z Biblioteką Narodową, projekt „Merkuriusz”. Podczas spotkania, w którym wzięło udział prawie 100 uczestników, przedstawione zostały zagadnienia związane z funkcjonowaniem platformy ACADEMICA, pracami nad tworzeniem bazy „Merkuriusz” a także zagadnienia prawne dotyczące bibliotek.

W pierwszej z prezentacji Artykuły naukowe w systemie elektronicznych wypożyczeń międzybibliotecznych omówione zostały zagadnienia dotyczące głównych założeń projektu „Merkuriusz” a także przedstawione zmiany w systemie ACADEMICA, które wprowadzano wraz z rozwojem prac projektowych.
Więcej informacji można znaleźć  w prezentacji: Artykuły naukowe w systemie elektronicznych wypożyczeni… (mgr Katarzyna Ślaska)

W kolejnej prezentacji Praktyczne aspekty użytkowania zasobów Zintegrowanej Platformy Polskich Czasopism Naukowych „Merkuriusz” jej autorki przedstawiły użyteczność platformy ACADEMICA w aspekcie wypożyczeń międzybibliotecznych oraz możliwości wyszukiwawcze systemu."
Praktyczne aspekty użytkownika zasobów… (mgr Monika Gajewska, mgr inż. Ewelina Krześniak, mgr Maja Bandurska)

W swojej prezentacji Badanie dostępności wybranych tytułów czasopism z dziedzin nauk społecznych i humanistycznych w bazie Merkuriusz, autorka dokonała szczegółowego opisu procesu uruchomienia systemu ACADEMICA w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Opolskiego. Przedstawiła również analizę polskich czasopism z nauk społecznych i humanistycznych znajdujące się np. w bazie IBUK Libra, Merkuriusz oraz w bazach bibliograficzno-abstraktowych.
Badanie dostępności wybranych tytułów czasopism… (mgr Dorota Wierzbicka-Próchniak)

Tematem prezentacji Tworzenie metadanych, proces digitalizacji i publikowanie dokumentów w projekcie Merkuriusz był proces sporządzania metadanych, digitalizacji oraz publikowania dokumentów, dostępnych za pośrednictwem bazy „Merkuriusz”.
Tworzenie metadanych… (mgr Joanna Basińska, Katarzyna Araszkiewicz)

Ostatnia prelekcja związana była z Udostępnianiem przez Biblioteki zbiorów cyfrowych w kontekście prawa autorskiego. W prezentacji omówione zostały m.in. podstawowe zagadnienia prawa autorskiego związane z działalnością bibliotek a także kwestie dotyczące ruchu Open Access oraz licencjach Creative Commons.
Udostępnianiem przez Biblioteki zbiorów cyfrowych… (mgr Paweł Markiewicz)

Biblioteki współtworzące Centralny Katalog Zbiorów Bibliotek PW:

Biblioteka Główna PW

Filie Biblioteki Głównej PW:

• Filia BG Biblioteka Terenu Południowego
• Filia BG Biblioteka Wydziału Chemicznego
• Filia BG Biblioteka Filii Politechniki Warszawskiej w Płocku

Biblioteki Wydziałowe i Instytutowe:

• Biblioteka Wydziału Architektury
• Biblioteka Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych
  • Biblioteka Instytutu Automatyki WEiTI
  • Biblioteka Instytutu Informatyki WEiTI
  • Biblioteka Instytutu Telekomunikacji WEiTI
• Biblioteka Wydziału Fizyki
• Biblioteka Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej
• Biblioteka Wydziału Inżynierii Lądowej
• Biblioteka Wydziału Inżynierii Materiałowej
• Biblioteka Wydziału Inżynierii Środowiska
• Biblioteka Wydziału Matematyki i Nauk Informacyjnych
• Biblioteka Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa
  • Biblioteka Instytutu Techniki Cieplnej na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa
  • Biblioteka Instytutu Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa
• Biblioteka Wydziału Mechatroniki
• Biblioteka Instytutu Elektrotechniki Teoretycznej i Systemów Informacyjno-Pomiarowych na Wydziale Elektrycznym
• Biblioteka Wydziału Transportu
• Biblioteka Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych
• Biblioteka Zakładu Technologii Poligraficznych

Materiały pełnotekstowe zamieszczone w Bibliotece Cyfrowej PWstanowią własność intelektualną i podlegają ochronie zgodnie z prawem autorskim.

Dokumenty mogą być wykorzystywane tylko na użytek własny, do celów naukowych, dydaktycznych lub edukacyjnych. Zabroniona jest systematyczna i niezgodna z prawem autorskim reprodukcja, gromadzenie na własnych nośnikach, redystrybucja lub odsprzedaż (nie dotyczy dokumentów należących do domeny publicznej).

Aktualne informacje o warunkach zakupu wersji drukowanej można uzyskać u wydawcy (w odniesieniu do publikacji Oficyny Wydawniczej PW: - http://www.wydawnictwopw.pl/

Oferując Użytkownikom zawartość Biblioteki Cyfrowej Politechniki Warszawskiej, Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej dokłada też wysiłków, aby nie pojawiły się w ich obrębie materiały, których publiczne udostępnienie wiązałoby się z naruszeniem prawa autorskiego. Dotyczy to zwłaszcza publikowanych i republikowanych prac naukowych, dydaktycznych i artystycznych. Osoby i instytucje, które mogłyby uznać nasze poczynania w tym zakresie za niedostateczne, prosimy o natychmiastowy kontakt dla wprowadzenia niezbędnych poprawek.

Instytucje i osoby prywatne, zainteresowane naszymi materiałami pełnotekstowymi, zachęcamy do łączenia ich ze swoimi stronami WWW za pomocą hipertekstowych linków.

• Uchwała Senatu z 21 listopada 2012 r.  - zasady tworzenia centralnego systemu ewidencji i archiwizacji dorobku piśmienniczego ...oraz Repozytorium Politechniki Warszawskiej
• Zarządzenie nr 3/1014 Rektora Politechniki Warszawskiej z dnia 29 stycznia 2014 r. w sprawie centralnego systemu ewidencji i archiwizacji dorobku piśmienniczego, wydawniczego i dydaktycznego pracowników, doktorantów, studentów i jednostek Uczelni oraz Repozytorium Politechniki Warszawskiej
• Oświadczenie licencyjne autora - załącznik do zarządzenia nr 3/2014 Rektora Politechniki Warszawskiej
• Ankieta jednostki naukowej - rozporządzenie MNiSW z 25 maja 2010 r.
• Instrukcja wprowadzania danych
• Uczelniana Baza Wiedzy. Podręcznik użytkownika
• Uczelniana Baza Wiedzy. Podręcznik redaktora