Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej

Opracowanie i digitalizacja rozpraw doktorskich Politechniki Warszawskiej za lata 50. i 60. XX

Odsłony: 499

logotyp Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej przystępuje do realizacji projektu pt.: „Opracowanie i digitalizacja rozpraw doktorskich Politechniki Warszawskiej za lata 50. i 60. XX”, na który otrzymała dofinansowanie w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II” – moduł: Wsparcie dla bibliotek naukowych (BIBL/SP/0017/2024/02).

Celem projektu jest udostępnienie i upowszechnienie oraz ochrona archiwalnych materiałów bibliotecznych w postaci 900 najstarszych zachowanych prac doktorskich Politechniki Warszawskiej obejmujących lata 50. i 60. XX w. Wielu spośród ich autorów to pionierzy w swojej dyscyplinie badawczej, promotorzy i mentorzy współczesnych badaczy, doceniani przez środowiska naukowe. Wśród wybranych do projektu rozpraw doktorskich znajdują się najstarsze zachowane rozprawy bronione na Politechnice Warszawskiej po II wojnie światowej, ukazujące stan i rozwój polskiej nauki i techniki w owych czasach. W gronie autorów rozpraw znajdują się uznani ludzie polskiej nauki, związani zawodowo z Politechniką Warszawską, m.in. profesorowie: Stefan Bernas (1919-1983), Stanisław Bolkowski (1930-2023), Marek Dietrich (1934-2009), Jan Ebert (1931-), Tadeusz Kaczorek (1932-), Jerzy Owczarek (1926-1993), Henryk Tunia (1925-2023) oraz mający znaczące osiągnięcia naukowo-badawcze oraz organizacyjne w innych uczelniach i ośrodkach naukowych, m.in. profesorowie: Andrzej Hopfer (1933-2023), Stanisław Kuś (1925-2020), Henryk Przewłocki (1937- ), Jerzy Roszak (1916-1993), Andrzej Wolski (1924-2011).

W ramach projektu podjęte zostaną działania związane z opracowaniem, digitalizacją oraz udostępnieniem i upowszechnieniem wersji cyfrowych wskazanych do projektu rozpraw doktorskich.

Projekt będzie realizowany przez zespół pracowników Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej (BG PW). Termin realizacji: 1.10.2024 – 31.03.2026.

Opracowanie i digitalizacja kolekcji fotografii konkursowych SARP z drugiej połowy XX wieku

Odsłony: 445

Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej przystępuje do realizacji projektu pt.: „Opracowanie i digitalizacja kolekcji fotografii konkursowych SARP z drugiej połowy XX wieku, na który otrzymała dofinansowanie w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II” - moduł: Wsparcie dla bibliotek naukowych (BIBL/SP/0018/2024/02).

Celem projektu jest udostępnienie i upowszechnienie oraz ochrona zbioru 2 200 fotografii czarno-białych wybranych projektów architektonicznych, nadsyłanych na konkursy ogłaszane przez Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP) i Towarzystwo Urbanistów Polskich (TUP) w latach 1957-1977. Wśród wybranych do projektu zdjęć znajdują się fotografie prac konkursowych uznanych architektów i urbanistów polskich, np. Jana Godlewskiego (1941- ), Mariana Fikusa (1938- ), Jerzego Gurawskiego (1935-2022), Jerzego Buszkiewicza (1930-2000), Małgorzaty Handzelewicz-Wacławek (1922-1996), Zdzisława Lipskiego (1934-2008), Jakuba Leona Wujka (1937-2014), Wojciecha Zabłockiego (1930-2020), Zbigniewa Konrada Parandowskiego (1929-2017), Jana Macieja Chmielewskiego (1941- ), Kazimierza Balda (1933-2020), Zdzisława Hryniaka (1930-2008), Andrzeja Gruszeckiego (1928-2008), Witolda Cęckiewicza (1924-2023), Jerzego Skrzypczaka (1929-2018) i innych. Tematyka prac jest zróżnicowana, obejmuje zarówno projekty budynków użyteczności publicznej, jak i zagospodarowania przestrzennego terenów miast. Na zdjęciach uwiecznione zostały zarówno widoki terenów pod zabudowę, plany architektoniczne (rysunki, rzuty, przekroje), jak i makiety obiektów.

W ramach projektu podjęte zostaną działania związane z opracowaniem, digitalizacją oraz udostępnieniem i upowszechnieniem wersji cyfrowych wskazanych do projektu fotografii.

Projekt będzie realizowany przez zespół pracowników Biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej (BG PW). Termin realizacji: 1.10.2024 – 31.03.2026.

Opracowanie zbiorów bibliotecznych Biblioteki Wydziału Architektury PW

Odsłony: 606

Miło nam poinformować, że właśnie zakończyliśmy projekt mający na celu opracowanie i udostępnienie unikatowego zbioru Biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. W jego ramach skatalogowano ponad 1000 pozycji, a następnie umieszczono w Bibliotece Cyfrowej PW. W kolekcji znajdują się m.in. unikatowe książki i broszury z czasów przedwojennych, diapozytywy przedstawiające miasta w USA i Europie pierwszej połowy XX wieku, prace Zygmunta Kamińskiego, rysunki Jana Matejki, a także fotografie małżeństwa Wejchertów i Władysława Jastrzębskiego oraz wiele innych prac plastycznych, książek czy opracowań. Gorąco zachęcamy do zapoznania się z tymi ciekawymi materiałami!

Biblioteka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej we współpracy z Biblioteką Główną PW zakończyła realizację projektu pt.: „Opracowanie zbiorów bibliotecznych Biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskie”, na który otrzymała dofinansowanie w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II moduł: Wsparcie dla bibliotek naukowych” (BIBL/SP/0061/2023/01). Projekt był prowadzony w okresie 1.10.2023 – 30.11.2024, a jego celem było udostępnienie unikatowego zbioru Biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

W ramach projektu skatalogowano i zeskanowano ponad 1000 obiektów, umieszczono opracowane metadane w Centralnym Katalogu Zbiorów Bibliotek PW oraz Centralnym Katalogu Zbiorów Polskich Bibliotek Naukowych NUKAT. Zeskanowany zbiór zarchiwizowano w postaci cyfrowej na urządzeniu pamięci masowej, a oryginały zdjęć zabezpieczono. Końcowym efektem było umieszczenie wszystkich obiektów cyfrowych wraz z metadanymi w Bibliotece Cyfrowej PW w podkolekcji: „Kolekcja Biblioteki Wydziału Architektury PW” :

Materiały zostały uporządkowane według następującej struktury:

Książki i broszury: Zbiór przedwojennych broszur i książek o tematyce architektonicznej. Są w tym zasobie książki na temat historii polskiej architektury i urbanistyki, dziejów budownictwa w Polsce. Kolekcja zawiera również maszynopisy i rękopisy z wykładów z XIX i pierwszej połowy XX wieku.
Diapozytywy ze zbiorów Katedry Urbanistyki i Gospodarki Przestrzennej: Kolekcja diapozytywów przedstawiająca miasta w Stanach Zjednoczonych m.in. Boston, Washington, Detroit oraz miasta w Europie m.in. Wiedeń, Berlin, Mediolan, Sztokholm, Wilno, Kraków, Jelenia Góra w pierwszej połowie XX wieku.
Kolekcja Zygmunta Kamińskiego: Kolekcja prac polskiego architekta profesora Zygmunta Kamińskiego z różnych okresów twórczości, obejmująca m.in. rysunki, akwarele, drzeworyty, grafiki i fotografie.
Fotografie i negatywy z kolekcji Wejchertów: Fotografie i negatywy z kolekcji polskich architektów profesor Hanny Adamczewskiej-Wejchert i profesora Kazimierza Wejcherta wykonane w latach 50-tych XX przedstawiające obiekty architektoniczne zaprojektowane w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku w Polsce.
Fotografie Wł. Jastrzębskiego: Przedwojenne fotografie autorstwa architekta Władysława Jastrzębskiego przedstawiające członków Koła Architektów w Warszawie.
Inne dokumenty ikonograficzne: Zbiór wybranych akwareli, rysunków i grafik różnych autorów z kolekcji znajdującej się w posiadaniu Biblioteki Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Gorąco zachęcamy do zapoznania się z tymi ciekawymi materiałami!

Repozytorium danych badawczych PW

Odsłony: 2301

Repozytorium danych badawczych PW

O repozytorium

Repozytorium danych badawczych, jest odpowiedzią na rosnące potrzeby pracowników i doktorantów PW w zakresie otwartej nauki. Umożliwia ono deponowanie danych badawczych powstałych podczas realizowania projektów naukowych, finansowanych przez grantodawców takich jak NCN, Komisja Europejska.

W systemie istnieje możliwość zdeponowania danych badawczych zarówno w formatach otwartych (na licencjach Creative Commons) jak i w formie zamkniętej (np. z uwagi na embargo, prawa autorskie, komercjalizację wyników badań).

Repozytorium danych badawczych umożliwia pracownikom i doktorantom PW skorzystanie z dwóch opcji deponowania:

Dane badawcze deponowane w BW: autor oprócz metadanych udostępnia także pliki z danymi. Data setom nadawany jest trwały identyfikator DOI.
Dane badawcze zdeponowane poza BW- służy do udostępnienia w Repozytorium danych badawczych PW metadanych danych badawczych opublikowanych w zewnętrznych repozytoriach danych badawczych. Dane w Repozytorium podlegają weryfikacji przez data stewarda i data koordynatorów.

Repozytorium danych badawczych PW spełnia zasady FAIR, odnoszące się do standardu przechowywania i publikowania danych badawczych.:

Findable:
- każdy zbiór danych ma przypisany unikalny identyfikator (DOI), który ułatwia ich wyszukiwanie i jednoznaczne identyfikowanie;
- data sety zdeponowane w Repozytorium są opatrzone szczegółowymi metadanymi, wg formatu DataCite. Opisują one dane badawcze w taki sposób, by umożliwić ich łatwe odnalezienie;
- metadane są przesyłane do systemu DataCite, co umożliwia ich lepsze rozpowszechnienie i wyszukiwanie;
- zasoby są indeksowane przez popularne wyszukiwarki naukowe (np. Google Dataset Search);
- Repozytorium jest zarejestrowane w globalnym rejestrze repozytoriów danych badawczych re3data.org.
Accessible:
- zdeponowanie danych w Repozytorium zapewnia ich długoterminową dostępność;
- dane udostępniane są zgodnie z zasadą „Otwarte na tyle ile to możliwie, zamknięte na tyle ile potrzebne”. Możliwe jest zdeponowanie danych badawczych w zarówno w modelu Open Access, na licencjach Creative Commons jak i w modelu zamkniętym.
Interoperable:
- metadane mogą być odczytywane i przetwarzane przez ludzi i maszyny. Istnieje możliwość pobrania metadanych w różnych formatach;
- Repozytorium korzysta ze słowników kontrolowanych dla części metadanych;
- rekordy danych badawczych można powiązać z publikacjami oraz projektami, które były podstawą wytworzenia danych badawczych;
- Repozytorium korzysta z uznanego standardu opisu danych DataCite oraz otwartych formatów plików, co umożliwia łatwą wymianę i przetwarzanie danych przez zewnętrzne systemy.
Reusable:
- metadane zawierają szczegółowe informacje o pochodzeniu, kontekście i jakości danych, co umożliwia ich ponowne wykorzystanie;
- Repozytorium zapewnia możliwość oznaczenia licencji, dzięki temu wiadomo na jakich zasadach można ponownie wykorzystać data sety.
- do każdego rekordu zawierającego data sety dołączany jest plik Readme, dostępny na licencji CC-BY.

Zasady deponowania danych badawczych

Słownik pojęć:

Deponent - osoba zamieszczająca metadane oraz data sety w Repozytorium danych badawczych. Deponującym może być tylko osoba posiadająca aktywne konto w systemie Bazy Wiedzy PW (osoba zatrudniona lub studiująca w PW).

Dane badawcze - dane, zebrane, wytworzone, zaobserwowane w trakcie procesu badawczego, np. notatki z eksperymentów, dzienniki, protokoły laboratoryjne, opisy procedur, opisy metodologiczne, próbki, artefakty, obiekty, dokumenty tekstowe, kwestionariusze, ankiety, nagrania audio lub wideo, fotografie, obrazy, zawartość baz danych (obrazy, teksty, nagrania audio i wideo), oprogramowanie (skrypty, pliki wejściowe), wyniki symulacji komputerowych, modele matematyczne, algorytmy itp.

Data set - uporządkowany zbiór plików, zdeponowany w repozytorium.

Data steward - osoba weryfikująca poprawność wprowadzanych przez autorów danych przed ich opublikowaniem, wspierająca deponentów w zakresie zamieszczania danych w Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej.

DOI (Digital Object Identifier) - cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego, przypisany na stałe do danego obiektu.

Embargo - okres, przez który dane badawcze nie mogą zostać udostępnione publicznie. Długość embarga zależy od zobowiązań autora wynikających m. in. z zapisów zawartych w umowach grantowych lub czasu niezbędnego do opublikowania wyników badań.

Metadane - informacje w formie tekstowej, opisujące dane badawcze w taki sposób, aby były one łatwe do odnalezienia, identyfikacji, a także zarządzania nimi.

Repozytorium danych badawczych - integralna cześć Bazy Wiedzy PW. Służy do gromadzenia, deponowania, udostępniania, archiwizacji metadanych oraz danych badawczych, pracowników i doktorantów Politechniki Warszawskiej.

Zasady gromadzenia i deponowania danych badawczych w Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej

Dane badawcze są gromadzone w postaci:
- a. data setów wraz z ich metadanymi;
- b. metadanych danych, które opublikowano w zewnętrznych repozytoriach danych badawczych.
Rekomenduje się deponowanie plików w formatach otwartych. Poniżej prezentowane są przykłady takich formatów:
- a. danych tekstowych - RTF, TXT, XML, ODT;
- b. obrazów - TIFF, PNG, JPG, SVG;
- c. arkuszy kalkulacyjnych – CSV, TSV;
- d. danych geoprzestrzennych - GeoTIFF, GPKG, GeoJSON, LASe;
- e. archiwów - ZIP, TAR, GZIP, 7Z;
- f. pliki audio - FLAC (Free Lossless Audio Codec), MPEG-1 Audio Layer 3 (MP3), AIF (AIFF – Audio Interchange File Format), OGG (Ogg Vorbis), WAV (Waveform Audio File Format);
- g. plików wideo - AVI (Audio Video Interleave), MPEG-4, WMF (Windows Media Format).
Dopuszcza się deponowanie danych w innych formatach w przypadku, kiedy konwersja plików z oprogramowania specjalistycznego do otwartego może wpłynąć na jakość danych.
Obowiązek zdeponowania danych badawczych spoczywa bezpośrednio na autorach.
Deponent ponosi pełną odpowiedzialność za zamieszczone dane badawcze oraz za ewentualne naruszenie praw autorskich i majątkowych osób trzecich oraz praw pokrewnych.
Przed opublikowaniem danych badawczych w Repozytorium, deponent zobowiązany jest do uzyskania zgody na zdeponowanie data setów w serwisie od wszystkich osób oraz podmiotów mających prawa własności intelektualnej do danego data setu.
Deponowane treści nie mogą:
- a. naruszać jakichkolwiek praw autorskich ani innych praw własności intelektualnej, w tym między innymi patentów, znaków towarowych, tajemnic handlowych, praw do wizerunku lub innych praw jakiejkolwiek strony trzeciej;
- b. zawierać gróźb, być obraźliwe, nękające, oszczercze, naruszać zasad RODO;
- c. zawierać wirusów komputerowych lub jakichkolwiek innych kodów, plików lub programów, które są zaprojektowane lub przeznaczone do uszkadzania, ograniczania, zakłócania prawidłowego funkcjonowania jakiegokolwiek oprogramowania, sprzętu komputerowego lub telekomunikacyjnego.
Zakazane jest deponowanie treści niestanowiących danych badawczych.
Zamieszczone w Repozytorium dane badawcze, naruszające postanowienie Regulaminu, będą usuwane przez administratora Repozytorium bez zgody autora.
Zdeponowane metadane oraz data sety podlegają weryfikacji przez data stewarda w zakresie ich kompletności i poprawności.
W przypadku otrzymania informacji od data stewarda, że zdeponowane dane badawcze, są niepoprawne, niekompletne lub naruszają obowiązujące przepisy, autor jest zobowiązany do niezwłocznego dokonania sugerowanych poprawek.
Kompletnym i zweryfikowanym data setom, data steward nadaje numer DOI.
Data sety z nadanymi numerami DOI nie mogą zostać usunięte przez deponującego.
Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej umożliwia deponentom wersjonowanie data setów. Każdorazowo przy utworzeniu nowej wersji danych badawczych deponent zobowiązany jest do wskazania zmian względem poprzedniej wersji.
Warunkiem zdeponowania danych badawczych w Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej jest zapoznanie się i akceptacja niniejszego Regulaminu.

Zasady udostępniania z danych badawczych w Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej

Model udostępniania danych badawczych określa deponent.
W Repozytorium możliwe jest udostępnienie data setów w następujących modelach:
- a. otwartym – z wykorzystaniem licencji Creative Commons lub innych otwartych licencji (w tym z wykorzystaniem opcji otwarcia danych po upłynięciu okresu embargo);
- b. zamkniętym – np. w przypadku zgłoszenia wynalazku do ochrony patentowej, ze względu na bezpieczeństwo narodowe, ochronę danych osobowych, ograniczenia z tytułu praw autorskich.
Metadane danych badawczych w Repozytorium danych badawczych są udostępniane bez ograniczeń, na licencji CC0.

Zasady korzystania z danych badawczych zamieszczonych w repozytorium

Użytkownicy Repozytorium danych badawczych mogą nieodpłatnie przeglądać metadane danych badawczych oraz pobierać otwarte data sety.
Korzystanie z danych badawczych udostępnionych na licencjach Creative Commons lub innej otwartej licencji jest dozwolone zgodnie z postanowieniami każdej z tych licencji.

Dodatkowe informacje:

Administratorem danych osobowych w rozumieniu obowiązujących przepisów jest Politechnika Warszawska.
Politechnika Warszawska zastrzega sobie prawo zmiany Regulaminu. W przypadku dokonania zmian w Regulaminie, Politechnika Warszawska poinformuje użytkowników o dokonanej zmianie poprzez zamieszczenie ujednoliconego tekstu zmienionego na stronie BG PW.
Dane badawcze, zdeponowane w Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej, mogą być przetwarzane np. w celu wysyłania informacji o nich do systemów zewnętrznych (indeksujących zawartość repozytoriów danych). Administratorzy systemu nie mają obowiązku powiadamiania o tym fakcie autorów danych.
Politechnika Warszawska zapewnia długotrwałe (minimum 10 lat) archiwizowanie zdeponowanych danych na własnych serwerach, zarządzanych przez Centrum Informatyzacji PW.
Nadzór merytoryczny nad Repozytorium danych badawczych Politechniki Warszawskiej sprawuje Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej.