DOI identyfikacja publikacji
Wprowadzenie
DOI (Digital Object Identifier) jest to cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego. DOI służy do identyfikacji dokumentów elektronicznych na podobnej zasadzie, jak numer ISSN dla czasopism, czy ISBN dla książek. Rozwojem tego systemu i zarządzaniem nim zajmuje się Międzynarodowa Fundacja DOI – International DOI Foundation (IDF). Jest to organizacja non-profit, która została powołana 10 października 1998 roku.
Jakie dokumenty mogą otrzymać numer DOI
- Numer DOI może zostać nadany każdej jednostce własności intelektualnej, którą twórca uzna za wartą oddzielnego potraktowania, np. artykuł, rozdział z książki, zdjęcie, wykres, oprogramowanie, utwór muzyczny, itp.
Struktura numeru DOI
- Identyfikator DOI składa się z dwóch części przedzielonych ukośnikiem: przedrostka (prefiks) i końcówki (sufiks), np.: 10.1000.10/123456
- 10.1000.10 to przedrostek, gdzie „10” informuje, że mamy do czynienia z identyfikatorem DOI (każdy numer DOI zaczyna się od „10”), a 1000.10 to numer przypisany do wydawcy (Publisher ID)
- 123456 – sufiks jest unikalny dla danego dokumentu i może być dowolnym ciągiem znaków alfanumerycznych (Item ID). Jest nadawany przez samego wydawcę, który musi zagwarantować, że będzie on unikatowy dla każdego publikowanego przez niego dzieła
- Jeżeli dany dokument posiada już inny identyfikator (np. ISBN, ISSN), wówczas może on być zastosowany jako przyrostek w numerze DOI, np. 10.1103 jest to prefiks American Physical Society, 10.1016 to prefiks firmy Elsevier Science
- Numer DOI raz nadany nie może ulec zmianie. Dokument zachowuje numer DOI, nawet jeśli prawa własności do niego zostaną przeniesione na inną instytucję. Jeżeli dokument zostanie kiedykolwiek usunięty, jego numer nie może być ponownie wykorzystany.
Sposób działania DOI
- DOI zapewnia stałość łączy hipertekstowych, za których aktualizację odpowiedzialny jest rejestrujący, np. wydawca, autor bądź inna jednostka. URLe są przypisane do każdego zarejestrowanego dokumentu. Jeżeli URL się zmienia, właściciel praw autorskich uaktualnia URL poprzez CrossRef i z bazy IDF następuje przekierowanie do właściwej lokalizacji dokumentu.
- W celu dotarcia do pełnego tekstu dokumentu posiadającego DOI należy wpisać do okna adresowego przeglądarki internetowej identyfikator DOI po adresie: http://dx.doi.org/, np. http://dx.doi.org/10.1103/PhysRevLett.88.088302
Niektóre przeglądarki internetowe umożliwiają bezpośrednie „rozszyfrowywanie” identyfikatorów DOI po zainstalowaniu odpowiedniego dodatku.