Open Access (OA)
Bezpłatny, otwarty dla wszystkich i nieograniczony dostęp do utworów naukowych udostępnianych w postaci elektronicznej.
Utwór naukowy może być opublikowany, np. w czasopiśmie:
Opublikowanie artykułu w modelu otwartym przyspiesza proces publikacyjny, sprzyja dotarciu do jego treści większej grupie czytelników, a także zwiększa jego widoczność i cytowalność.
Autor może zapewnić otwarty dostęp do swojej pracy na dwa sposoby – opublikować artykuł w czasopiśmie:
Zasady korzystania z utworu przez autora zależą od podpisanej z wydawcą umowy. W zależności od jej warunków, wydawcy zezwalają na zamieszczanie w repozytoriach różnych form publikacji:
Politykę otwartości wydawcy można sprawdzić m.in. w serwisie Sherpa RoMEO
Serwis ten zbiera informacje odnośnie polityki wydawców w zakresie praw autora do zamieszczania publikacji, m.in. w repozytoriach (archiwizacji). Wydawcy są sklasyfikowani ze względu na rodzaj nakładanych na autora ograniczeń prawnych i oznaczani kolorami:
W opisie danego wydawcy dodatkowo są przedstawione warunki szczegółowe (np. informacja o embargo).
Jeśli chcesz, aby Twoja publikacja była dostępna w modelu otwartym:
Harnad, S., Brody, T., Vallières, F. O., Carr, L., Hitchcock, S., Gingras, Y., Oppenheim, C., Stamerjohanns, H., Hilf, E. R., (2004), The Access/Impact Problem and the Green and Gold Roads to Open Access, Serials Review, Vol. 30, Issue 4, s. 310–314, [Dostęp: 5 maja 2017], Dostępny w Internecie: https://ost.openum.ca/files/sites/132/2017/06/access_impact_problem.pdf.
Harnad, S., (2007), The Green Road to Open Access: A Leveraged Transition. W: The Culture of Periodicals from the Perspective of the Electronic Age, Chapter 9, s. 99–105, [Dostęp: 5 maja 2017], Dostępny w Internecie: https://eprints.soton.ac.uk/265753/.
Kozierski P., Kabaciński R., Lis M., Kaczmarek P., (2013), Open access. Analiza zjawisk z punktu widzenia poskiego naukowca, Poznań - Kraków, Oficyna Wydawnicza "Impuls", ISBN: 978-83-7850-485-6, [Dostęp: 5 maja 2017], Dostępny w Internecie: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/2513/Open%20Access.pdf.
Kulczycki, E., (2013), Otwarte Czasopisma - Zakładanie czasopism naukowych oraz transformacja czasopism zamkniętych, Toruń, Stowarzyszenie EBIB, ISBN 978-83-63458-01-0, [Dostęp: 5 maja 2017], Dostępny w Internecie:https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/7853/1/Kulczycki_Otwarte_czasopisma_%20Zak%C5%82adanie_czasopism_naukowych_oraz_transformacja_czasopism_zamknietych.pdf.
Pilotażowy program publikowania otwartego Elsevier
Program A w 2020 r. został już wyczerpany, działa Program B (aktualizacja 23.06.2020).
W ramach licencji krajowej 2019-2021, od 2 września 2019 działa program pilotażowy publikowania otwartego w czasopismach Elsevier dla polskich autorów korespondencyjnych.
Program ma dwie części:
Elsevier udostępnił do programu 1777 czasopism hybrydowych oraz gold open access. Ponadto strona polska ma możliwość dalszej selekcji czasopism do programów A i B. W sierpniu 2019 MNiSW zdecydowało, że przygotuje taką selekcję na rok 2020.
Z początkiem roku kalendarzowego uruchomiany jest tylko program A, w ramach którego będą mogły być publikowane artykuły w czasopismach z listy Elsevier na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy”. Po wyczerpaniu puli z Programu A otwierany jest Program B.
Na stronie ICM - Wirtualna Biblioteka Nauki zostały opublikowane szczegółowe informacje odnośnie takich zagadnień jak:
W kwestii przebiegu weryfikacji artykułów zgłoszonych do programu A lub B informujemy, że:
Wszelkie pytania dotyczące programu można kierować do wydawnictwa Elsevier na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. oraz do WBN na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Informacja o polskim programie jest także dostępna na stronie Elsevier.
Zobacz również:
Program publikowania otwartego Springer
Limit dostępnych 2133 artykułów w 2020 r. został wyczerpany (aktualizacja 17.11.2020). Zgodnie z ostatnimi ustaleniami z wydawcą program zostanie wznowiony z nową pulą w 2021 r.
Program umożliwia autorom afiliowanym w polskich instytucjach akademickich publikowanie artykułów otwartych na licencji CC BY w czasopismach hybrydowych Springer.
Program Springer Open Choice obejmuje hybrydowe czasopisma Springer. Lista ta obejmuje 1938 tytułów. Program nie obejmuje czasopism otwartych BioMed Central oraz SpringerOpen. Licencja wprowadza ograniczenie na liczbę artykułów, które mogą być sfinansowane w ramach programu krajowego w danym roku z opłaconej z góry rocznej krajowej opłaty licencyjnej - w 2020 roku będzie obejmowała do 2133 artykułów.
Procedura decydująca o publikowaniu otwartym rozpoczyna się po pozytywnym zrecenzowaniu artykułu, w momencie, gdy autor korespondencyjny otrzyma e-mail z wydawnictwa informujący o przyjęciu artykułu do publikacji.
W e-mailu zawarty jest link do formularza internetowego MyPublication, który powinien zostać wypełniony przez autora korespondencyjnego - patrz prezentacja formularza.
Informacje o programie są także dostępne na stronie ICM - Wirtualna Biblioteka Nauki.
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej ACS 2020-2022
Do tej pory zostało wykorzystanych 283 z 300 artykułów programu w 2020 r.(aktualizacja 17.11.2020).
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą bez opłat:
Uwaga: zgodnie z zasadami doprecyzowanymi 21.08.2020 r. decyduje data “Manuscript Acceptance Date” określana często w artykułach jako “Revised”, a jeśli ta data nie jest podana, decyduje data “Published online”.
Artykuły będą włączane do programu w kolejności przyjęcia do publikacji. W pierwszej kolejności do programu mogą być włączone artykuły opublikowane w modelu subskrypcyjnym między 1 stycznia a 25 czerwca 2020 r., które za zgodą autorów zostaną przekształcone na model otwarty (“retroaktywacja”). Instrukcje dotyczące retroaktywacji zostaną podane na stronie WBN w pierwszej połowie lipca 2020 r.
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej RSC
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą bez opłat:
W celu skorzystania z programu należy, w formularzu określającym warunki publikacji, wybrać model OA.
RSC oferuje możliwość publikowania wyłącznie w czasopismach w modelu:
Oferta nie obejmuje tytułów RSC wydawanych w całości w formacie Gold Open Access, takich jak:
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej IEEE
Do tej pory zostało wykorzystanych 7 z 25 artykułów programu w 2020 r. (aktualizacja 13.11.2020).
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą bez opłat:
Zwracamy Państwa uwagę na tytuł IEEE Access. Ten tytuł cechuje szybki proces recenzowania artykułów. Dla autora oznacza to, że informacje zwrotną odnośnie oceny swojej publikacji pod kątem możliwości opublikowania otrzyma w relatywnie krótkim czasie (średnio to 4-6 tygodni od momentu zgłoszenia artykułu do jego publikacji).
W IEEE Access znajdują się sekcje specyficzne dla dyscyplin, dostosowanych do towarzystw naukowych IEEE je opiniujących.
Są to:
Dodatkowe informacji o tytule znajdą Państwo na https://open.ieee.org/index.php/publishing-options/ieee-access-journal/
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej EMERALD
Do tej pory zostało wykorzystanych 28 (w tym 18 retroaktywacji) z 35 artykułów programu w 2020 r.(aktualizacja 23.11.2020)
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą bez opłat:
Artykuły będą włączane do programu w kolejności przyjęcia do publikacji. Do programu będzie można także włączyć artykuły już opublikowane w 2020 r. w modelu subskrypcyjnym, które na życzenia autorów będą zamienione na model otwarty.
Autorzy, którzy wysyłają artykuł do recenzji, wypełniają formularz on-line w systemie ScholarOne, w którym powinni wskazać swoją instytucję w rubryce “primary affiliation” (do programu Emerald uprawnia tylko ta główna afiliacja), adres email w domenie tej instytucji oraz zaznaczyć wybór ‘Yes. I want to publish open access’, jak pokazano w broszurze. Po zaakceptowaniu artukułu do publikacji Emerald skontaktuje się z autorem w sprawie licencji. Jeśli artykuł będzie uprawniony do programu i pula programu nie będzie wyczerpana, to Emerald zaproponuje licencję CC-BY na publikację owartą w ramach programu bez kosztów dla autora (tzw. voucher). Jeśli artykuł nie będzie uprawniony lub pula będzie wyczerpana, to Emerald zaproponuje wybór: bezpłatną publikację w module subskrypcyjnym (Emerald Copyright) lub publikację otwartą na koszt autora. System ten zacznie działać 13 lipca 2020 r. Autorzy, którzy po akceptacji artykułu nie dostali z Emerald propozycji włączenia do programu, mogą zgłaszać się do ICM na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. załączając aktywny link DOI do artykułu lub numer ID oraz stronę/y z tytułem, autorami i afiliacjami z zaakceptowanego manuskryptu. Autorzy korzystający z programu mogą także uzyskać pomoc na każdym etapie publikacji w Emerald pod adresem Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Informacja o programie jest także dostępna na stronie wydawcy.
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej IOP
Do tej pory zostało wykorzystanych 26 z 60 artykułów programu w 2020 r. (aktualizacja 17.11.2020).
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą bez opłat:
Artykuły będą włączane do programu w kolejności przyjmowania artykułów do publikacji. W celu skorzystania z programu należy, w formularzu określającym warunki publikacji, wybrać model OA. Autorzy, którzy wraz z akceptacją artykułu nie dostaną propozycji włączenia do programu, mogą zgłaszać się do ICM na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. załączając stronę/y z tytułem, autorami i afiliacjami z zaakceptowanego manuskryptu. Dostępna jest także informacja o programie na stronie wydawcy.
Program publikowania otwartego w ramach licencji krajowej Science
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program jest dodatkiem do licencji krajowej na dostęp do czasopisma Science w latach 2019-2021.
Czasopismo Science działa wyłącznie w modelu subskrypcyjnym, a do publikowania otwartego przeznaczone jest osobne czasopismo Open Access Science Advances.
Krajowa opłata licencyjna Science finansowana przez MNiSW pokrywa koszt publikacji w czasopiśmie Science Advances do 10 artykułów z Polski rocznie. Oferta przysługuje autorom korespondencyjnym afiliowanym w polskich instytucjach objętych licencją Science, którzy wskazali tę afiliację na stronie tytułowej artykułu. Wydawnictwo samo identyfikuje takie artykuły, ale autorzy korespondencyjni, których artykuły zostały przyjęte do druku, mogą dodatkowo kontaktować się z ICM na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. w celu skorzystania z programu
Program publikowania otwartego w czasopismach MDPI
Program jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w Politechnice Warszawskiej
Program obejmuje:
Program pozwala na publikację otwartą:
Wydawnictwo szwajcarskie MPDI (Multidisciplinary Digital Publishing Institute) to jeden z wiodących wydawców Open Access. MPDI obecnie wydaje ponad 200 czasopism, kilkadziesiąt z nich jest indeksowanych w bazie Web of Science. Zakres tematyczny obejmuje chemię, materiałoznawstwo, nauki medyczne, fizykę, biologię, inżynierię, ochronę środowiska, socjologię, ekonomię, informatykę oraz matematykę.
W celu uzyskania zniżki należy, po dodaniu artykułu w elektronicznym systemie SuSy: Submit Manuscript, wybrać z bocznego menu: Display Submitted Manuscripts, a następnie z listy instytucji – Warsaw University of Technology.
Przydatne linki:
Finansowanie publikowania otwartego w ramach programu IDUB Open Science
Do tej pory sfinansowano publikację 38 artykułów z programu w 2020 r.(aktualizacja 23.11.2020)
W ramach programu Open Science w projekcie „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza” oferowane jest wsparcie finansowe na publikowanie artykułów naukowych w formule OA. Beneficjentami programu mogą być pracownicy i doktoranci Politechniki Warszawskiej, których dorobek naukowy jest uwzględniany w ewaluacji działalności naukowej Uczelni. Wsparcie finansowe udzielane jest na publikowanie artykułów w czasopismach z pierwszego decyla wg bieżącego wskaźnika CiteScore bazy Scopus (zobacz wykaz) lub za min. 140 pkt z aktualnej listy MNiSzW (zobacz wykaz). W ramach programu można uzyskać pełne lub częściowe finansowanie publikacji.
Regulamin programu Open Science i formularz aplikacyjny jest dostępny na stronie Politechnika Warszawska - Uczelnia Badawcza / zakładka: Program Open Science – wsparcie dla publikowania w modelu Open Access.
Najczęściej zadawne pytania: